Filmowanie lustrzanką dla początkujących: podstawowe zasady filmowania

Wybraliśmy już aparat, którym będziemy filmować, wydaliśmy pieniądze i co dalej? W zasadzie można od razu zabrać się do pierwszych eksperymentów z filmowaniem. Warto jednak przy tym pamiętać o kilku podstawowych rzeczach – najważniejsze punkty zebraliśmy poniżej. Zapraszam do lektury!

1. Przegląd ustawień

Pierwsze minuty zabawy z aparatem warto poświęcić na nawigację po menu programowym. Dedykowany przycisk zwykle znajdziemy na tylnym panelu. Powita nas szereg opcji. Niektóre mogą się wydawać znajome, ale większość początkujących amatorów będzie widziała tylko ścianę tekstu. Wrażenie to bardzo szybko ulegnie zmianie, gdy tylko zaczniemy eksperymentować. Bez względu na model aparatu, większość ustawień jest w miarę jasno opisanych, co pomaga w zrozumieniu poszczególnych funkcji. Niekiedy też poszczególne sekcje (np. poświęcone tylko fotografowaniu lub tylko filmowaniu) są wyróżnione odrębnymi ikonami oraz kolorami.

Czego szukamy w menu? Przede wszystkim musimy się zdecydować, czy chcemy nagrywać pliki z dźwiękiem, czy bez (w ostatnim wypadku zazwyczaj oznacza to sięgnięcie po zewnętrzne urządzenie nagrywające). Warto sprawdzić jak działa (jeśli jest obecne) usuwanie szumu oraz wzmocnienie mikrofonu. Niektóre aparaty oferują wybór pomiędzy automatycznymi ustawieniami dźwiękowymi i manualnymi nastawami. Zdecydowanie warto poszukać opcji odpowiadających za format zapisu i jakość nagrywania. Na koniec trzeba jeszcze zerknąć na pakiet funkcji specjalnych, takich jak na przykład 3-krotny zoom cyfrowy w Canonie EOS 600D.

2. Ilość klatek na sekundę oraz rozdzielczość

Skoro już jesteśmy w ustawieniach, wypada ustawić standard nagrywania. Pod tym sformułowaniem kryje się zarówno rozdzielczość, jak i ilość klatek na sekundę. Jeśli zamierzamy po filmowaniu obrabiać pliki na komputerze, zawsze radzę korzystać z najwyższych dostępnych standardów – Full HD oraz najwyższej ilości klatek na sekundę (zwykle to będzie 30, ale niektóre aparaty oferują więcej, np. 60). Dlaczego? Materiał źródłowy zawsze warto mieć w możliwie najlepszej jakości – edytując i montując nagrania na komputerze, wszystkie parametry można obniżyć, a mając do dyspozycji wysoką rozdzielczość mamy też okazję lepiej wykadrować obraz.

Jeśli natomiast z góry planujemy bazować na tym, co nagraliśmy, należy dopasować standard filmowania według gustu. Warto tu zwrócić uwagę na fakt, że niektóre aparaty oferują opcję nagrywania kilku klatek na sekundę, co przydaje się gdy chcemy zrobić film poklatkowy, a nie dysponujemy odpowiednim sprzętem do edycji.

3. Tryb manualny czy automatyczny?

Dochodzimy do jednego z najważniejszych, a jednocześnie często pomijanych punktów ustawień. Po wybraniu trybu nagrywania, aparat zwykle działa na ustawieniach automatycznych. Jeśli chcemy mieć możliwość zabawy z aparatem i eksperymentowania z nastawami, koniecznie sięgnąć trzeba po opcję odblokowania ustawień manualnych – zazwyczaj stosowny przełącznik tkwi gdzieś w głównym menu ustawień, a nie w podręcznym menu wywoływanym na podglądzie kadru.

W chwili, gdy uda nam się włączyć tryb nastaw ręcznych, otrzymamy dostęp między innymi do ustawienia parametru ISO (domyślnie zablokowanego w ustawieniach automatycznych). Jeśli więc dotychczas nasze nagranie cierpiały z powodu mocnego zaszumienia, zmniejszenie czułości powinno tu pomóc. Ponadto będziemy mogli teraz ustawić stałą wartość ekspozycji. To rozwiąże ewentualny problem ściemniania i rozjaśniania ekranu w obrębie jednego ujęcia.

4. Akcesoria

Ustawiliśmy już wszystkie opcje. Przed włączeniem nagrywania warto sprawdzić jeszcze kilka ważnych rzeczy. Na przykład – czy naładowaliśmy baterię? Nie chcielibyśmy, aby w środku dobrze zapowiadającej się sceny nasz aparat odmówił posłuszeństwa. Dlatego najlepiej zabierać się za filmowanie na świeżo po wyciągnięciu akumulatora z ładowarki. Jeśli jesteśmy zapominalscy, warto sprawdzić, czy karta jest na swoim miejscu i czy zdążyliśmy ją sformatować. Tutaj specjalna uwaga przy doborze nośnika danych. Warto zwrócić uwagę na klasę karty oraz jej pojemność. Nawet kilkuminutowe ujęcia rejestrowane przy ustawieniach Full HD, potrafią zająć kilka gigabajtów, więc 8 GB wydaje się tu żelaznym minimum. Nie bez znaczenia jet również przepustowość nośnika – najtańsze karty klasy 2 odmówią posłuszeństwa przy strumieniu danych w trybie Full HD, a nawet szybsze nośniki (klasa 4 lub 6) mogą być niewystarczające, jeśli korzystamy z aparatów obsługujących nagrywanie przy wysokim bitrate i/lub w trybie 3D.

Jeśli dysponujemy jednym obiektywem, to w zasadzie nie będziemy mieć dylematu z doborem optyki, jednakże jeżeli na naszej półce zalega kilka szkieł, warto dobrać takie, z którym będzie nam się najlepiej pracowało przy danej scenie. Warto też eksperymentować ze zmianą obiektywów – o tym jednak szerzej napiszemy w kolejnej części maniaKalnego poradnika. Z czego warto jeszcze skorzystać? Na pewno ze statywu. Nawet jeśli ktoś ma pewną rękę, delikatne drżenia będą zauważalne w zarejestrowanym obrazie. Aparat nie jest tak ciężki jak profesjonalna kamera – nie oprzemy go na ramieniu i nie ustabilizujemy inaczej, niż na specjalnym rigu lub właśnie statywie. Jeśli nie mamy takowego pod ręką, zawsze można położyć aparat na jakiejś płaskiej powierzchni.

5. Czas nagrywania

Ostatnią rzeczą, o której powinniśmy pamiętać to czas nagrywania. Długość jednej sceny jest ograniczona przez możliwości programowe naszego aparatu. Maksymalnie jest to 30 minut, aczkolwiek długość ta waha się w zależności od producenta i modelu. Niekiedy będzie to nawet 12 minut. Lepiej wkalkulować to w nasze obliczenia, gdy będziemy planować dłuższe ujęcia – zwłaszcza, jeśli zamierzamy zostawić aparat bez nadzoru.

Już wkrótce opublikujemy kolejny odcinek naszego poradnika!