Bezlusterkowiec czy zaawansowany kompakt – co wybrać?

Ostatnio rozważaliśmy kwestię tego, czy lepiej wybrać lustrzankę czy bezlusterkowiec. Te ostatnie dzisiaj postanowiliśmy zestawić z zaawansowanymi kompaktami.

Niektórzy wieszczyli, że wraz z pojawieniem się smartfonów kompakty zupełnie przestaną się liczyć. Rzeczywiście, coraz lepszej jakości aparaty montowane w smartfonach spędzają sen z oczu producentom kompaktów. Ale i oni znaleźli sposób na to, by kompakty nie przestały liczyć się na rynku. Zaczęli produkować aparaty z jasnymi obiektywami i dużymi matrycami, które jakością obrazka znacznie przewyższają smartfony. Ba, niektórzy mówią, że mogą nawet konkurować z bezlusterkowcami ze średniej półki. Czy na pewno?

Wielkość i ergonomia

Już sama nazwa sugeruje, że aparat kompaktowy będzie nieduży. Zwykle kompakty mieszczą się na dłoni – nie będzie problemu ze schowaniem ich do kieszeni, choć niektóre bardziej zaawansowane modele będą na tyle „grube”, że mocną ową kieszeń wypchają, a ich waga będzie nieco ciążyć. Nie zmienia to jednak faktu, że kompakty wszędzie ze sobą zabierzemy i nie będzie nam potrzebna żadna dodatkowa torba. W przypadku bezlusterkowców sprawa ma się nieco inaczej. Producenci aparatów bez luster zamykają swoje sprzęty w bardzo niewielkich obudowach w porównaniu do lustrzanek, ale mimo wszystko większość modeli raczej do kieszeni się nie zmieści.

Producentom udaje się tworzyć coraz mniejsze modele. Problemem jest jednak obiektyw – ten w kompaktach chowa się do środka, gdy wyłączamy aparat, a wysuwa się tylko wtedy, gdy ze sprzętu korzystamy. W większości bezlusterkowców obiektyw, nawet jeśli znacznie mniejszy niż w lustrzankach, wystaje wyraźnie z korpusu i nieco waży. To sprawia, że schowanie aparatu do kieszeni będzie nieco trudniejsze. A więc jeśli zależy Wam głównie na wymiarach, to nadal najlepszym wyborem będzie kompakt.

Obiektyw wbudowany kontra kitowy

Podstawową różnicą między aparatem, a bezlusterkowcem jest obiektyw. Wszystko inne właściwie może być takie samo, ale w kompakcie, w przeciwieństwie do bezlusterkowca, obiektyw zamocowany jest na stałe. Pojawia się pytanie, co w Waszym przypadku będzie lepsze. Wiele osób kupuje duży aparat z wymiennym obiektywem zakładając, że to automatycznie uczyni z nich profesjonalistów. Tymczasem obiektywy kitowe mają dość przeciętne właściwości optyczne, a prze wszystkim są dość ciemne. Dlatego jeśli już kupujecie aparat z wymienną optyką, to tylko wtedy, jeśli w perspektywie macie inwestycję w kolejne obiektywy.

Jeśli natomiast nie zamierzacie poszerzać swojej „szklarni”, to może lepiej zdecydować się na kompakt. Dlaczego? Bo za te same pieniądze, co bezlusterkowiec z kitem możecie dostać kompakt z obiektywem znacznie dłuższym i jaśniejszym. Zwykle zakres ogniskowych w kitowych obiektywach w przeliczeniu na pełną klatkę wynosi mniej więcej 27-82 mm. Zdecydowana większość kompaktów oferuje zakres na poziomie co najmniej 28-350 mm, często więcej, choć niekiedy zdarza się też mniej, ale i tak więcej niż przypadku kita. Dzięki temu macie znacznie większe pole do manewru korzystając z kompaktu z długim obiektywem.

Oczywiście odpada Wam możliwość zamontowania obiektywu portretowego, szerokiego kąta czy teleobiektywu. Ale dlatego właśnie napisałem, że kompakt pod względem obiektywu będzie lepszy, jeśli nie macie zamiaru inwestować w nowe szkła. Jeśli chodzi zaś o jasność, to w przypadku kitów wynosi ona f/3.5-5.6 – a więc nie najlepiej. Za to obecnie zaawansowane kompakty za 2-3 tys. złotych mogą się pochwalić obiektywami, których jasność wynosi na stałe 2.8, a niekiedy nawet 1.8 na pełnej dziurze. Za około 3 tys. złotych dostajemy zatem aparat ze stosunkowo długim, a przy tym jasnym obiektywem, podczas gdy bezlusterkowiec za te same pieniądze zaoferuje nam tylko tradycyjnego kita.

Wielkość matrycy

Nie od dziś wiadomo, że to właśnie wielkość matrycy ma największy wpływ na jakość zdjęć. Oczywiście, jakość optyki i jasność obiektywu też nie są bez znaczenia, ale w przypadku małej matrycy nawet najlepszy obiektyw nie pomoże. Jak ma się więc sprawa matrycy w bezlusterkowcach i kompaktach? Charakterystyczna dla zdecydowanej większości bezlusterkowców jest matryca APS-C, ewentualnie nieco mniejsza Mikro Cztery Trzecie. Trudno znaleźć model z mniejszą matrycą, a na rynku zaczynają się pojawiać modele z pełną klatką. Taka wielkość matrycy pozwala na uzyskanie dobrej jakości zdjęć – większa matryca zapewnia mniejsze szumy, a przy tym płytsza głębię ostrości.

W przypadku zwykłych kompaktów najczęściej mamy do czynienia z miniaturową matrycą 1/2.3 cala. Przez to właśnie jakość obrazu daleka jest od ideału. Natomiast kompakty z wyższej półki cenowej, te powyżej 2 tys. zł, mogą pochwalić się matrycą o wielkości 1 cala. Zapewnia ona już znacznie lepsze efekty niż malutka matryca z tanich kompaktów, ale z drugiej strony nadal daleko jej od ideału. Zatem pod względem matrycy kompakty jak dotąd w większości wypadków przegrywają z bezlusterkowcami. Choć na rynku zaczynają się pojawiać modele wyposażone w duże matryce – można tu wspomnieć o testowanym przez nas Fujifilm X70, który dzięki matrycy APS-C ma świetne osiągi fotograficzne i jakość jego zdjęć nie odbiega od większych sprzętów.

Mistrzem jest jednak Sony, który modelem RX1R pokazał, że w miniaturowej obudowie da się zmieścić nawet pełną klatkę. Jednak cena takiego kompaktu wydaje się być niemal zaporowa. Przyznać jednak trzeba, że w kwestii matryc producenci kompaktów cały czas starają się rozwijać i pewnie za kilka lat matryca wielkości APS-C w aparacie kompaktowym będzie standardem. Do tego czasu jednak znacznie łatwiej jest znaleźć bezlusterkowca wyposażonego w taką matrycę.

Co wybrać?

Jak już wspomniałem, dziś podstawową różnicą między kompaktem a bezlusterkowcem jest to, czy aparat posiada obiektyw zamocowany na stałe, czy też nie. Granice pomiędzy wielkością matrycy, czy samego korpusu, a także jakością zdjęć coraz bardziej zaczynają się zacierać, bo kompakty zyskują coraz większe matryce, a bezlusterkowce zmierzają w stronę minimalizacji korpusów. Dlatego właśnie dziś trudno jednoznacznie wskazać, czy lepsze są zaawansowane kompakty, czy też bezlusterkowce. Wybór każdego z nich uzależniony będzie raczej od indywidualnych oczekiwań nabywcy.

Wiadomo, że lepiej kupić aparat z dużą matrycą, ale z drugiej strony nawet dobra matryca przy ciemnym obiektywie nie zapewni dobrych efektów. Z drugiej strony zamontowany na stałe obiektyw nawet jeśli będzie jasny i długi, to i tak może w pewnym momencie stać się dla nas ograniczeniem. Każdy wybór ma więc zarówno wiele zalet, jak i wad. Ostateczna decyzja zależy więc od tego, jak bardzo zależy Wam na małych rozmiarach, czy zamierzacie w przyszłości inwestować w dodatkowe obiektywy, albo chociażby w jakich warunkach przyjdzie Wam najczęściej fotografować.

Dopiero odpowiadając sobie na te wszystkie pytania można zdecydować, jaki aparat najlepiej spełni nasze wymagania. Przyznać jednak trzeba, że dzięki bezlusterkowcom i zaawansowanym kompaktom lustrzanki mają dziś dużą konkurencję, a my możemy osiągnąć dobrą jakość zdjęć bez konieczności kupowania bardzo drogiego i dużego aparatu. Biorąc pod uwagę ciągły rozwój aparatów cyfrowych z wyższej półki możemy spodziewać się, że z roku na rok dobrej jakości modeli będą coraz tańsze i mniejsze, a nasze możliwości wyboru – coraz większe.