Czym się kierować przy wyborze aparatu do filmowania?

Dzisiejsza „Nauka filmowania aparatem” odpowie na pytanie, co musi mieć w sobie aparat, żeby dobrze nadawał się do zadań filmowych.

Jakiś czas temu na fotoManiaKu polecaliśmy Wam najlepsze aparaty do filmowania. Wskazywaliśmy wtedy, które modele dobrze sprawdzą się przy kręceniu filmów. Dzisiaj jednak chcielibyśmy przyjrzeć się głębiej kwestiom związanym ze sprzętem do filmowania i dlatego postaramy się wyjaśnić, czym właściwie powinien się charakteryzować aparat, którego zadaniem ma być kręcenie filmów. Oto najważniejsze elementy, na które musicie zwracać uwagę przy zakupie.

Matryca aparatu jasność, ISO

Z serii poświęconej nauce fotografowania wiecie już, czym jest matryca w aparacie. I tak, jak ma ona duży wpływ na zdjęcia, tak na filmy może nawet jeszcze większy. Dlaczego? Bo w przypadku fotografowania, jeśli mamy do czynienia ze słabym światłem zawsze możemy wspomóc się lampą błyskową. Teoretycznie, filmując, również możemy użyć dodatkowego oświetlenia, jednak w większości przypadków takie rozwiązanie będzie niestety trudne i nie zawsze będziemy mieli taką możliwość.

Poza tym zdjęcia można, przynajmniej częściowo, odszumić – niektóre aparaty mają taką funkcję, a i w programach graficznych nie jest to niewykonalne – oczywiście efekt nie będzie idealny, ale często zadowalający. Niestety, dla filmu takiej możliwości nie mamy. I właśnie dlatego musimy znaleźć sposób, żeby szumy nie zepsuły naszych nagrań. Do tego potrzebna będzie duża matryca. Przynajmniej APS-C lub Mikro Cztery Trzecie. Wszystkie mniejsze niestety nie poradzą sobie w słabych warunkach oświetleniowych. Oczywiście ideałem byłoby móc kupić sprzęt z matrycą pełnoklatkową, ale zakładam, że jako amatorzy nie macie do wydania kilkunastu tysięcy złotych na sprzęt.

Obiektyw

Równie ważne w przypadku światła jest to, żeby w miarę dużej matrycy towarzyszył jasny obiektyw. Kitowe szkło o jasności rzędu f/3.5 może się w wielu sytuacjach okazać nieco zbyt ciemne. Dlatego też już podczas zakupu aparatu warto rozważyć, czy zamiast zestawu z kitem nie kupić samego body, a w zamian za to dokupić lepszy obiektyw. Niedawno polecaliśmy ciekawe i w miarę tanie obiektywy dla amatorów. Większość spośród nich poradzi sobie bardzo dobrze również z filmowaniem.

Podczas zakupu nie należy wykluczać obiektywów zmiennogniskowych – nie ma co ukrywać, że do zastosowań filmowych bardzo przyda się takie szkło, które pozwoli na szybką zmianę kadru. Dlatego też w sytuacji, gdy zamierzacie kupić na początek tylko jeden obiektyw, a nie na przykład trzy – skupcie się na modelach ze zmienną ogniskową – dadzą Wam one znacznie większe możliwości. Świetnym wyborem na początek będą wymienione w zestawieniu Tamron czy Sigma z ogniskową 17-50 mm i stałą światłosiłą f/2.8. Takie parametry zapewnią Wam jasny obraz, ładne rozmycie obrazu, a przy tym szybką możliwość przejścia od szerokiego kadru do dużego zbliżenia.

Szukając obiektywu warto zwracać uwagę głównie na modele wyposażone w stabilizację obrazu. Obecnie niektóre modele aparatów oferują stabilizację matrycy, co bardzo ułatwia sprawę, ale jednak takie aparaty będą zazwyczaj dość drogie. A w przypadku filmowania stabilność kadru jest jedną z najistotniejszych rzeczy. Właśnie dlatego warto dopłacić do obiektywu, który będzie oferował stabilizację. Oczywiście, lepiej kupić obiektyw jaśniejszy bez stabilizacji, niż ciemniejszy, ale w nią wyposażony. To nie ulega wątpliwości, jednak jeśli już zdecydujecie się na dany model i dostępny jest on również w wersji ze stabilizacją – nie zastanawiajcie się i bierzcie właśnie jego.

Parametry aparatu

W co musi być wyposażony aparat, żeby dobrze radził sobie z filmowaniem? Kluczową kwestią będzie z pewnością autofokus w trybie ciągłym. Ideałem byłoby ostrzyć obraz manualnie, ale jeśli dopiero zaczynacie swoją przygodę z filmowaniem, to ręczna ostrzenie może być dla Was problemem. Dlatego też aparat powinien oferować możliwość ciągłego ostrzenia w trybie filmowym. Pod tym względem często z lustrzankami wygrywają bezlusterkowce. Jeśli autofokus nie będzie sobie radził dobrze, to nasze filmy nie będą wyglądać ciekawie.

Ważny jest też sam tryb filmowy. Przede wszystkim aparat powinien dawać nam możliwość filmowania w Full HD, co dziś jest już standardem. Jednak istotne jest, by jakość Full HD była dostępna również przy szybkości 60 kl./s i bez przeplotu – takie parametry zapewnią nam najbardziej płynny obraz. Dlatego też warto zajrzeć do specyfikacji, czy interesujący nas model spełnia te standardy. Oczywiście może dawać znacznie więcej – dziś coraz częściej spotkamy się z jakością 4K, a bardzo przydatne będzie też, jeśli aparat może filmować w slow-motion we w miarę dobrej jakości. Niektóre aparaty oferują bowiem jakość HD z prędkością 120 klatek na sekundę.

Nie zapominajmy również o tym, że aparat musi dać nam możliwość manualnego lub częściowo manualnego korzystania z większości ustawień podczas filmowania. A więc możliwość zapanowania nad przysłoną, ISO migawką – te wszystkie funkcje powinny działać w momencie, gdy już nagrywamy materiał – tak, byśmy nie musieli przerywać nagrywania po to, by zmienić ustawienia dostosowując je do danej sytuacji. To bardzo ważne, bo najlepsze efekty uzyskamy, gdy będziemy różne wartości ustawiać ręcznie, zamiast pozostawić je automatyce aparatu. Pamiętajmy też o takich przydatnych funkcjach jak „zebra” czy „focus peaking”. Dzięki tej pierwszej aparat pokazuje nam, które części kadru mogą zostać prześwietlone. Druga jest jeszcze ważniejsza, bo pomaga w manualnym ostrzeniu.

Ergonomia aparatu

Na koniec kilka słów o tym, jaką budową powinien charakteryzować się „aparat filmowy”. Zacznijmy od tego, że musi być wyposażony w wejście na zewnętrzny mikrofon – bez tego ani rusz. Wbudowany mikrofon najczęściej pozostawia wiele do życzenia, poza tym często będziemy chcieli nagrać na przykład czyjąś wypowiedź, wywiad itp. W takich sytuacjach koniecznie będzie skorzystanie z zewnętrznego mikrofonu i ważne, żeby aparat dawał możliwość podłączenia takowego.

Nie mniej ważne są ekran i wyświetlacz. Ekran musi być odchylany. Teoretycznie i bez niego jakoś sobie poradzimy, ale będzie to bardzo utrudnione – filmując ustawiamy różne kadry, raz ustawiamy kamerę nisko, innym razem potrzebujemy na przykład sfilmować coś ponad głowami innych – w takich przypadkach konieczny będzie odchylany ekran – bez niego trudno będzie poprawnie ustawić kadr, a komfort pracy będzie bardzo niski.

Brak wizjera jest może nieco mniej odczuwalny, ale też może dać się we znaki. Tutaj znowu tracą lustrzanki, które nie dają możliwości korzystania z wizjera podczas filmowania. A często może się on okazać bardzo przydatny. Na przykład wtedy, gdy pogoda jest wyjątkowo słoneczna i na ekranie nic nie widać. Wtedy przed złym wykadrowaniem albo wyostrzeniem uratuje nas tylko wizjer, dlatego też i to warto uwzględnić podczas wybierania sprzętu do zastosowań filmowych.

Część braków aparatu można zrekompensować poprzez zakup dodatkowych akcesoriów bardzo różnego rodzaju, których na rynku jest bardzo wiele. Ale to już temat na kolejny odcinek…