Nauka filmowania aparatem – nowy cykl fotoManiaKa

Nowy cykl fotoManiaKa poświęcony będzie funkcji, która niegdyś w aparatach była dodatkiem, a teraz stała się równie ważna, jak robienie zdjęć. Chodzi oczywiście o kręcenie filmów.

Popularność „Fotografii dla zielonych„, cyklu, który rozpoczęliśmy jesienią ubiegłego roku, skłoniła nas do tego, by oprócz tajników fotografii przybliżyć naszym czytelnikom również temat związany z filmowaniem aparatem. W końcu coraz większa ilość osób kupuje aparat tylko po to, by kręcić nim filmy. Dlatego też, mimo, że w nazwie mamy „foto”, nie zapominamy również o „video”. Co dwa tygodnie, naprzemiennie z „Fotografią dla zielonych”, będziemy więc dzielić się z Wami nowymi tematami związanymi z kręceniem filmów. Omówimy wszystkie ważne kwestie dla kogoś, kto chciałby używać aparatu jako kamery. Od wyboru sprzętu, poprzez zagadnienia związane z dźwiękiem czy oświetleniem, aż do podstaw związanych z montażem programu. Akademia Filmowa fotoManiaKa startuje!

Dlaczego aparat?

To pierwsze pytanie, jakie musimy sobie zadać. Dlaczego właściwie do filmowania mamy użyć aparatu, a nie kamery? Moda, jeśli można to tak nazwać, na filmowanie aparatem jest stosunkowo młoda. Nie ma nawet 10 lat. Co prawda już dawno cyfrowe aparaty oprócz robienia zdjęć pozwalały również na kręcenie filmów, ale była to funkcja kompletnie dodatkowa, a jakość filmów pozostawiała wiele do życzenia. Sytuacja zmieniła się jednak, gdy funkcja filmowania trafiła do lustrzanek, czyli profesjonalnych aparatów z dużymi matrycami. Pionierem był w tej kwestii Canon z modelem 5D. Mimo, że inni producenci wcześniej zaoferowali możliwość filmowania HD w swoich aparatach, to jednak japońskiemu producentowi udało się najbardziej wypromować swój aparat pod kątem filmowania.

fot. Sergi Rubió/Flickr CC

Dlatego też lustrzanki Canona szybko osiągnęły bardzo dużą popularność wśród osób szukających sprzętu do filmowania. I mimo, że obecnie w kwestii filmowej wielu innych producentów radzi sobie lepiej niż Canon, to sentyment do tej marki pozostał i takie modele, jak Canon 600d wciąż cieszą się sporym zainteresowaniem. Popularność filmowania aparatami wynika z tego, że obecnie oferują one jakość Full HD (albo nawet 4K), a przy tym za sprawą dużej matrycy i możliwości korzystania z różnych obiektywów pozwalają uzyskać wyjątkowo dobrą plastykę obrazu, wliczając w to również płytką głębię ostrości. Kamery, które możemy kupić w zbliżonych cenach do aparatów nie zapewnią nam takiego „kinowego” obrazu. Ratunkiem mogą być jedynie kamery z dużymi przetwornikami, ale te kosztują zwykle co najmniej kilka tysięcy, albo oczywiście kamery filmowe, takie jak RED Epic, których koszt z kolei sięga kilkudziesięciu tysięcy złotych i więcej. Dlatego właśnie alternatywą dla takich kamer są aparaty.

Ograniczenia aparatów

Oczywiście, filmowanie aparatem ma swoje minusy, więc zanim już zdecydujemy się wybrać odpowiedni model, trzeba je przynajmniej poznać. Aparaty zwykle mogą filmować maksymalnie przez 30 min (niektóre modele przez 15 min). Są tego dwa powody. Pierwszy jest prozaiczny – związany jest z płaceniem cła na granicach. Sprzęt, który może nagrywać dłużej niż 30 minut w świetle przepisów jest kamerą, więc producenci wprowadzają ograniczenie po to, by ich sprzęt był określany jako aparat, co ma wpływ na koszty celne.

Drugi powód jest już poważniejszy – problemem aparatów jest przegrzewająca się matryca. Podczas filmowania aparat może się na tyle rozgrzać, że w pewnym momencie zdecyduje się przerwać nagrywanie i wyłączyć, żeby nieco ochłonąć. Oczywiście nie jest tak, że po kilkunastu minutach aparat od razu się przegrzeje. Ale jeśli będziemy korzystać z niego przez kilka godzin i sporo filmować, a przy tym temperatura pomieszczenia, w którym filmujemy będzie wysoka, to możemy się liczyć z tym, że aparat się wyłączy i trzeba będzie poczekać kilka minut, by znowu móc zacząć pracę.

Przzegrzewanie się matrycy (czyli elementu światłoczułego aparatu) to jeden z najczęstszych problemów podczas filmowania./fot. philmikejones/Flickr CC

Musicie również wiedzieć, że chcąc filmować aparatem należy posiąść podstawową wiedzę na temat zagadnień związanych z fotografią. Z kamery może korzystać nawet laik, gdyż kamera pracuje za nas – możemy osiągnąć dobrej efekty korzystając z pełnej automatyki – mam tutaj na myśli ostrość, ekspozycję itp. Nowoczesne aparatu również dobrze radzą sobie z automatycznymi ustawieniami, coraz lepiej w nowych modelach działa też ciągły autofokus. Jednak w trybie automatycznym, w przypadku filmu, aparaty poradzą sobie często nieco gorzej niż kamery.

Dlatego też należy zaprzyjaźnić się z trybem manualnym i poznać podstawowe zagadnienia związane z różnymi ustawieniami i wartościami stosowanymi również w fotografii. W ich poznaniu z pewnością pomocna będzie nasza seria „Fotografia dla zielonych”. Tylko wtedy, gdy posiadamy wiedzę o najważniejszych wartościach i potrafimy je umiejętnie zastosować, możemy osiągnąć naprawdę dobre efekty dla filmu.

Co oprócz aparatu?

W kolejnych częściach naszego cyklu będziemy dokładnie rozważać poszczególne akcesoria przydatne podczas filmowania. Jednak już w owym tekście wprowadzającym trzeba napisać nieco o tym, co oprócz aparatu będzie nam potrzebne. Zupełną podstawą jest karta pamięci. To oczywiście jasne. Ale jaka? Odpowiedź brzmi: jak najszybsza. Do filmów potrzebna jest karta klasy 10 lub szybsza, ponieważ aparat musi zapisywać pliki o dużej przepustowości. Korzystanie z wolniejszej karty może skutkować tym, że nagrywanie zatrzyma nam się w niespodziewanym momencie, albo aparat będzie „gubił” klatki.

Dlatego też karta powinna być szybsza i najlepiej od renomowanego producenta, bo chińskie karty „no-name” często oszukują pod względem szybkości czy pojemności. A jeśli już o pojemności mowa – nie warto kupować mniejszych kart niż takich o wielkości 32GB – pliki filmowe zajmują dużo miejsca i kupując karty mniejsze będziemy mieli możliwość zarejestrowania raptem kilkunastu minut materiału w najwyższej rozdzielczości.

Dobry statyw to dla wielu filmowców podstawowe narzędzie pracy./fot. Incase/Flickr CC

Kolejną ważną rzeczą jest statyw. Również o nim nie powinniśmy zapomnieć podczas kupowania akcesoriów. Kiedyś już pisaliśmy, jaki statyw warto kupić pod kątem filmowania. Niedługo też zrecenzujemy dla Was wyjątkowo tani statyw, który dobrze nada się do zadań filmowych. W przypadku statywu, którego przeznaczeniem będzie film najważniejsze jest to, żeby był nie tylko stabilny, ale też posiadał głowicę, która pozwoli na płynne sterowanie. Nieco mniej ważnym, ale też znaczącym akcesorium będzie zewnętrzny mikrofon, bo dźwięk w filmie jest bardzo ważny, o czym jeszcze się przekonacie. Wbrew pozorom zakup dobrego zewnętrznego mikrofonu nie jest prosty, a kwestii związanych z dźwiękiem jest na tyle dużo, że nie ma sensu o tym pisać teraz – temu zagadnieniu poświęcimy osobny tekst.

fot. davidd/Flickr CC

Oprócz wymienionych wyżej akcesoriów przydatne okażą się różnego rodzaju filtry na obiektywy, dodatkowe oświetlenie, dobry komputer do montażu filmów, czy chociażby różnego rodzaju rigi, slidery, steadicamy itp. O tym wszystkim kiedy indziej. Na razie musicie pamiętać tylko o tym, że oprócz aparatu będziemy musieli zaopatrzyć się jeszcze w duże ilości dodatków. Filmowanie z pewnością nie należy do tanich hobby. 😉

Na dzisiaj tyle. Następny odcinek cyklu już za dwa tygodnie. W kolejnych tekstach skupiać będziemy się na konkretnych tematach i zagadnieniach. Dzisiaj tylko, tytułem wstępu napisaliśmy co należy wiedzieć i o czym pamiętać, jeśli ktoś z Was zamierza używać aparatu do filmowania. Bo należy być świadomym – samo kupienie jakiegokolwiek aparatu bez posiadania niezbędnej wiedzy nie uczyni w Was filmowców. Ale czytanie naszego cyklu już tak. 😉 Do czego gorąco zachęcamy!